بررسی برخی خصوصیات جنگل‌شناسی و رویشگاهی درخت اوری در استان سمنان

این تحقیق به‌منظور شناخت ویژگیهای رویشگاهی گونه اوری (Quercus macranthera Fisch et Mey) در منطقه رودبارک استان سمنان انجام شده است. اوری گونة غالب جنگلهای مرتفع شمال ایران است. این گونه در استان سمنان در دو منطقه شمال شاهرود و شمال سمنان (ابتدای حوضه تجن) در ارتفاعات فوقانی گسترش دارد. در منطقة رودبارک در شمال سمنان از ارتفاع حدود 1700 متر تا 2000 متر بالاتر از سطح دریا به‌صورت تک درخت و از 2000 تا 2500 متر به‌صورت گونه غالب و اصلی ظاهر می‌شود و به‌طور کلی در شیب شمالی پراکنش بیشتری دارد. برای مطالعه خصوصیات رویشگاهی و جنگل‌شناسی این گونه در همین منطقه 42 پلات برای اندازه‌گیری مشخصههای رویشی و در 34 پلات از این تعداد اندازه‌گیریهای مربوط به مشخصه‌های خاک شامل بافت خاک (درصد رس، شن و لای)، کربن آلی، آهک و اسیدیته اندازه‌گیری بعمل آمد. میزان اسیدیته در رویشگاه‌های اوری بین 5/2 الی 8/1 متغیر است. خاک در نواحی پراکنش اوری در شکلهای مختلف زمین شامل دامنه، دره و اراضی مسطح اغلب دارای بافت لوم- رسی- شنی است، ولی در یالها لوم- رسی است. بافت خاک در جهت‌های جغرافیایی شرقی و شمال، لوم- رسی- شنی و در جهت‌های جنوبی و غربی لوم می‌باشد. کربن آلی در سه جهت شمالی، شرقی و غربی که از رطوبت بیشتری برخوردارند تقریباً یکسان بوده و به‌ترتیب 1/57 ، 1/69 و 1/95 درصد می‌‌باشد، ولی مقدار آن در جهت جنوبی 0/48 درصد است که با سایر جهت‌ها اختلاف معنی‌داری را نشان می‌دهد. حداقل و حداکثر مقدار آهک در رویشگاه‌های مورد مطالعه به‌ترتیب 0/9% (جهت غربی) و 20% (جهت جنوبی) اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که بلندترین درخت اوری با 23متر ارتفاع در منطقه مسطح و قطورترین درخت اندازه گیری شده با 255 سانتی‌متر قطر بر روی دامنه شمالی قرار داشت. بیشترین ارتفاع و حجم درخت اوری در ارتفاع 2200 تا 2500 متری از سطح دریا دیده شد و حداکثر حجم تک درخت اوری با 19/81 سیلو در دامنه شمالی مشاهده گردید. بیشترین زادآوری اوری در جهت شرقی مشاهده شد. در مجموع زادآوری تمامی گونه‌ها بیشتر در دامنه شمالی مشاهده گردید.